Trị viêm mũi dị ứng bằng cách tốt nhất hiện nay
CleanDay
Viêm mũi dị ứng là một trong những bệnh lý hô hấp mạn tính phổ biến nhất hiện nay, xuất hiện khi niêm mạc mũi phản ứng quá mức với các tác nhân như bụi, phấn hoa, lông thú, nấm mốc hay thay đổi thời tiết. Mặc dù không nguy hiểm đến tính mạng, bệnh gây ảnh hưởng lớn đến giấc ngủ, khả năng tập trung, chất lượng sinh hoạt và dễ trở thành mạn tính nếu không trị viêm mũi dị ứng đúng cách.
Để điều trị hiệu quả, người bệnh cần hiểu rõ cơ chế gây bệnh, các phương pháp trị liệu đang được áp dụng và cách phòng ngừa giúp hạn chế tái phát lâu dài.
Viêm mũi dị ứng là gì?
Viêm mũi dị ứng xảy ra khi cơ thể gặp một tác nhân được xem là “dị nguyên”. Hệ miễn dịch lập tức kích hoạt phản ứng phòng vệ quá mức và giải phóng histamin – chất gây ra hàng loạt triệu chứng như hắt hơi, chảy nước mũi, nghẹt mũi và ngứa mắt.
Điểm khiến bệnh khó điều trị dứt điểm là dị nguyên luôn tồn tại xung quanh, đặc biệt trong môi trường đô thị ô nhiễm, khí hậu ẩm và nhiều bụi mịn. Niêm mạc mũi vốn mỏng và nhạy cảm, khi bị kích thích lặp đi lặp lại sẽ trở nên phù nề kéo dài, dẫn tới tình trạng mạn tính.
Trị viêm mũi dị ứng: Các phương pháp y học hiện nay
Điều trị viêm mũi dị ứng nhằm mục tiêu làm giảm triệu chứng nhanh, hạn chế viêm và phục hồi chức năng niêm mạc mũi. Tùy mức độ bệnh, bác sĩ có thể áp dụng những nhóm điều trị sau:
Thuốc kháng histamin đường uống
Đây là nhóm thuốc được sử dụng nhiều nhất. Thuốc giúp giảm ngứa, hắt hơi và chảy nước mũi bằng cách ức chế tác dụng của histamin. Thế hệ mới như loratadin, cetirizine hoặc fexofenadine ít gây buồn ngủ hơn, phù hợp dùng lâu dài.
Thuốc xịt mũi corticoid
Được xem là hiệu quả nhất trong các phương pháp trị viêm mũi dị ứng mạn tính. Corticoid tác dụng tại chỗ giúp giảm sưng, giảm viêm và cải thiện nghẹt mũi mạnh mẽ. Vì thuốc hấp thu toàn thân rất ít nên an toàn khi dùng kéo dài theo hướng dẫn bác sĩ.
Thuốc thông mũi
Các thuốc như oxymetazolin hay pseudoephedrine cho hiệu quả nhanh trong giảm nghẹt mũi. Tuy nhiên, không dùng kéo dài quá vài ngày vì dễ gây “nghẹt mũi dội ngược” hoặc tăng nhịp tim.
Liệu pháp miễn dịch (giải mẫn cảm)
Đây là hướng điều trị chuyên sâu dành cho người bị viêm mũi dị ứng nặng, tái phát quanh năm và không đáp ứng với thuốc. Bác sĩ sẽ cho bệnh nhân tiếp xúc dần dần với dị nguyên liều rất nhỏ nhằm huấn luyện hệ miễn dịch, giúp giảm phản ứng quá mức về lâu dài.
Điều trị hỗ trợ viêm mũi dị ứng tại nhà
Ngoài thuốc, các biện pháp tại nhà đóng vai trò không nhỏ trong việc giúp người bệnh kiểm soát triệu chứng. Nhiều chuyên gia khuyến khích rửa mũi bằng nước muối hoặc các dung dịch vệ sinh mũi chuyên dụng để làm sạch dị nguyên, giảm phù nề và cải thiện thông khí mũi. Giữ độ ẩm không khí trong phòng ở mức 45–60% cũng giúp niêm mạc mũi đỡ bị khô và giảm kích ứng.
Người bệnh nên ưu tiên dọn dẹp nhà cửa thường xuyên, giặt giũ chăn ga nước nóng, hạn chế nuôi thú cưng trong phòng ngủ và sử dụng máy lọc không khí vào những ngày bụi mịn cao. Với những người nhạy cảm với thời tiết lạnh, việc giữ ấm vùng cổ – mũi họng, uống đủ nước và hạn chế ra ngoài sáng sớm cũng góp phần giảm số lần bùng phát.
Khi nào cần đi khám để trị viêm mũi dị ứng đúng hướng?
Có những trường hợp người bệnh tự điều trị nhiều năm nhưng không thuyên giảm do nhầm lẫn giữa viêm mũi dị ứng và các bệnh lý khác như viêm xoang, polyp mũi hoặc lệch vách ngăn. Vì vậy, cần tới chuyên khoa Tai Mũi Họng khi:
-
Nghẹt mũi kéo dài trên 3 tuần
-
Đau đầu, đau mặt, chảy mũi đặc kéo dài
-
Khó thở, ngủ ngáy hoặc giảm khứu giác
-
Dùng thuốc nhưng không hiệu quả hoặc phụ thuộc thuốc xịt thông mũi
Việc thăm khám sớm giúp xác định đúng nguyên nhân, tránh điều trị sai hướng hoặc tự ý dùng thuốc gây tác dụng phụ.
Việc trị viêm mũi dị ứng hiệu quả không chỉ dựa vào thuốc mà cần kết hợp kiểm soát môi trường sống, điều chỉnh lối sinh hoạt và theo dõi triệu chứng một cách có hệ thống. Đây là bệnh mạn tính nhưng hoàn toàn có thể kiểm soát tốt nếu người bệnh hiểu rõ cơ chế, biết tránh tác nhân gây kích ứng và tuân thủ điều trị lâu dài. Mỗi trường hợp có thể đáp ứng khác nhau, vì vậy việc thăm khám định kỳ là chìa khóa để tìm ra giải pháp phù hợp nhất.
Tài liệu tham khảo