Nguyên nhân, triệu chứng và cách kiểm soát viêm lợi
CleanDay
Viêm lợi là một trong những bệnh lý răng miệng phổ biến nhất hiện nay, có thể gặp ở mọi lứa tuổi. Dù thường được xem là tình trạng nhẹ, viêm lợi nếu không được phát hiện và xử lý đúng cách có thể tiến triển âm thầm, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe răng miệng và chất lượng cuộc sống. Việc hiểu rõ bản chất bệnh, nguyên nhân hình thành và hướng kiểm soát phù hợp đóng vai trò quan trọng trong phòng ngừa biến chứng lâu dài.
Viêm lợi là gì?
Viêm lợi (gingivitis) là tình trạng viêm nhiễm của mô lợi bao quanh chân răng. Khi lợi bị viêm, các mô mềm trở nên nhạy cảm, dễ tổn thương và phản ứng mạnh với các tác nhân kích thích trong khoang miệng. Ở giai đoạn sớm, viêm lợi chưa gây tổn thương xương ổ răng nên có thể phục hồi hoàn toàn nếu được chăm sóc đúng cách.
Đây được xem là giai đoạn khởi phát của bệnh nha chu. Nếu bỏ qua, viêm lợi có thể tiến triển thành viêm nha chu – tình trạng nguy hiểm hơn, gây tiêu xương và mất răng vĩnh viễn.
Nguyên nhân gây viêm lợi
Nguyên nhân hàng đầu gây viêm lợi là sự tích tụ mảng bám vi khuẩn trên răng và đường viền lợi. Khi không được làm sạch hiệu quả, mảng bám sẽ cứng lại thành cao răng, tạo môi trường thuận lợi cho vi khuẩn phát triển và kích thích phản ứng viêm tại lợi.
Bên cạnh đó, nhiều yếu tố khác cũng góp phần làm tăng nguy cơ viêm lợi. Vệ sinh răng miệng không đúng cách, đánh răng quá mạnh hoặc không đều đặn khiến vi khuẩn dễ tồn tại lâu ngày. Sự thay đổi nội tiết tố trong thai kỳ, dậy thì hoặc tiền mãn kinh cũng làm lợi nhạy cảm hơn với vi khuẩn. Ngoài ra, hút thuốc lá, stress kéo dài, thiếu vitamin C, các bệnh lý nền như tiểu đường hoặc suy giảm miễn dịch đều có thể làm trầm trọng tình trạng viêm lợi. Một số loại thuốc gây khô miệng hoặc làm thay đổi môi trường nước bọt cũng gián tiếp làm tăng nguy cơ viêm lợi do giảm khả năng tự làm sạch của khoang miệng.
Triệu chứng viêm lợi thường gặp
Viêm lợi thường tiến triển âm thầm và dễ bị bỏ qua ở giai đoạn đầu. Dấu hiệu sớm nhất là lợi đỏ hơn bình thường, sưng nhẹ và dễ chảy máu khi đánh răng hoặc dùng chỉ nha khoa. Nhiều người còn cảm thấy lợi mềm, nhạy cảm hoặc hơi đau khi ăn nhai.
Khi tình trạng viêm kéo dài, hơi thở có mùi hôi xuất hiện do vi khuẩn phân hủy mảng bám. Một số trường hợp có thể thấy lợi tụt nhẹ, răng trông dài hơn hoặc xuất hiện cảm giác cộm, khó chịu ở vùng nướu.
Viêm lợi có nguy hiểm không?
Ở giai đoạn sớm, viêm lợi được xem là bệnh lý lành tính và có thể điều trị khỏi hoàn toàn. Tuy nhiên, nếu không kiểm soát kịp thời, viêm lợi có thể tiến triển thành viêm nha chu – tình trạng gây phá hủy mô nâng đỡ răng, dẫn đến lung lay răng, áp xe nha chu và mất răng.
Ngoài ra, viêm lợi kéo dài còn liên quan đến nhiều vấn đề sức khỏe toàn thân. Các nghiên cứu cho thấy vi khuẩn răng miệng và phản ứng viêm mạn tính có thể làm tăng nguy cơ bệnh tim mạch, kiểm soát đường huyết kém ở người tiểu đường và ảnh hưởng đến thai kỳ.
Cách kiểm soát và phòng ngừa viêm lợi
Kiểm soát viêm lợi hiệu quả cần kết hợp giữa vệ sinh răng miệng đúng cách và chăm sóc sức khỏe tổng thể. Việc đánh răng đều đặn ít nhất hai lần mỗi ngày với kỹ thuật phù hợp giúp loại bỏ mảng bám trước khi chúng gây viêm. Sử dụng chỉ nha khoa và nước súc miệng hỗ trợ giúp làm sạch những vùng bàn chải khó tiếp cận.
Bên cạnh đó, chế độ ăn giàu vitamin và khoáng chất, đặc biệt là vitamin C, giúp tăng cường sức bền của mô lợi. Hạn chế hút thuốc lá và giảm stress cũng góp phần cải thiện sức khỏe răng miệng đáng kể.
Bên cạnh việc vệ sinh răng miệng đúng cách, lựa chọn sản phẩm chăm sóc phù hợp cũng góp phần hỗ trợ kiểm soát viêm lợi. Các loại kem đánh răng và nước súc họng có công thức dịu nhẹ, không gây kích ứng niêm mạc giúp làm sạch mảng bám, hạn chế vi khuẩn và giảm nguy cơ viêm nhiễm tái phát. Trong đó, kem đánh răng và nước súc họng CleanDay được thiết kế hướng đến chăm sóc toàn diện khoang miệng, hỗ trợ làm sạch vùng viền lợi, giảm tình trạng chảy máu và giúp hơi thở thơm mát hơn. Việc duy trì sử dụng các sản phẩm phù hợp kết hợp với thói quen chăm sóc răng miệng khoa học có thể góp phần cải thiện sức khỏe lợi theo thời gian.
Khám răng định kỳ và lấy cao răng chuyên nghiệp là yếu tố quan trọng giúp phòng ngừa viêm lợi tái phát, đặc biệt với những người có nguy cơ cao.
Khi nào cần đi khám bác sĩ kiểm tra viêm lợi?
Người bệnh nên đi khám nha khoa nếu tình trạng chảy máu lợi kéo dài, lợi sưng đau nhiều, hơi thở hôi không cải thiện hoặc xuất hiện cảm giác răng lung lay. Việc can thiệp sớm giúp ngăn ngừa tiến triển sang các bệnh lý nha chu nghiêm trọng hơn.
Viêm lợi là bệnh răng miệng phổ biến nhưng không nên xem nhẹ. Nhận biết sớm dấu hiệu viêm lợi và chủ động chăm sóc răng miệng đúng cách giúp kiểm soát bệnh hiệu quả và phòng tránh biến chứng lâu dài. Một hàm răng khỏe mạnh không chỉ đảm bảo chức năng ăn nhai mà còn góp phần bảo vệ sức khỏe toàn thân.
Tài liệu tham khảo
-
Mayo Clinic – Gingivitis
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/gingivitis/symptoms-causes/syc-20354453 -
Cleveland Clinic – Gingivitis
https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/10950-gingivitis -
American Dental Association – Gum Disease
https://www.ada.org/resources/research/science-and-research-institute/oral-health-topics/gum-disease -
National Institute of Dental and Craniofacial Research – Periodontal Disease
https://www.nidcr.nih.gov/health-info/gum-disease