Cách chữa nhiệt miệng trong 1 đêm đơn giản tại nhà
CleanDay
Nhiệt miệng là một trong những tổn thương niêm mạc miệng phổ biến nhất, có thể gặp ở mọi lứa tuổi. Dù không nguy hiểm nhưng tình trạng này lại gây đau rát, khó ăn uống, thậm chí ảnh hưởng đến giao tiếp và sinh hoạt hằng ngày. Nhiều người tìm kiếm các cách chữa nhiệt miệng trong 1 đêm, mong muốn giảm nhanh cảm giác khó chịu. Tuy nhiên, để điều trị hiệu quả, cần hiểu rõ bản chất bệnh, nguyên nhân gây tổn thương và phương pháp khoa học giúp niêm mạc phục hồi nhanh hơn.
Nhiệt miệng là gì? Vì sao xảy ra?
Nhiệt miệng (Aphthous Ulcers) là các vết loét nhỏ ở niêm mạc miệng như môi, lợi, mặt trong má hoặc lưỡi. Biểu hiện thường bắt đầu bằng cảm giác nóng rát, sau đó xuất hiện đốm trắng hoặc vàng, bờ đỏ, gây đau khi ăn, uống hoặc nói.
Theo y học hiện đại, dù nguyên nhân chính xác chưa hoàn toàn được xác định, nhưng nhiệt miệng liên quan đến nhiều yếu tố:
Rối loạn miễn dịch cục bộ:
Cơ thể phản ứng quá mức với các tác nhân tổn thương niêm mạc, khiến tế bào miễn dịch tấn công cả mô lành.
Thiếu hụt vi chất:
Sự thiếu hụt Vitamin B12, sắt, kẽm hoặc folate làm giảm khả năng tái tạo niêm mạc, khiến miệng dễ tổn thương.
Căng thẳng, thiếu ngủ:
Stress kéo dài làm suy giảm hệ miễn dịch và tăng nguy cơ khởi phát các vết loét.
Tổn thương cơ học:
Cắn vào môi, đánh răng mạnh tay, niềng răng cọ sát… đều có thể gây nhiệt miệng.
Thay đổi nội tiết tố:
Nhiều phụ nữ bị nhiệt miệng khi kỳ kinh đến gần hoặc thời điểm hormone dao động.
Ngoài ra, cơ địa của từng người cũng quyết định mức độ tái phát và tốc độ lành tổn thương.
Dấu hiệu nhận biết nhiệt miệng
Vết loét nhiệt miệng thường có những đặc điểm sau:
-
Hình tròn hoặc oval, đường kính 2–10 mm
-
Giữa màu trắng ngà hoặc vàng nhạt
-
Viền đỏ tươi
-
Đau rát tăng khi ăn đồ cay nóng, chua hoặc mặn
-
Không gây sốt, không lây lan như bệnh herpes
Khi biết rõ đặc điểm, bạn có thể dễ dàng phân biệt với các vết loét do nhiễm khuẩn hoặc virus để có cách chăm sóc phù hợp.
Cách chữa nhiệt miệng trong 1 đêm hiệu quả
Làm sao để hết nhiệt miệng trong 1 đêm?
Mặc dù không thể chữa lành hoàn toàn chỉ trong vài giờ, nhưng có thể giảm đau rõ rệt nhờ:
Súc miệng nước muối sinh lý 0,9% trước khi ngủ
Nước muối giúp sát khuẩn nhẹ, giảm viêm ở vết loét và hạn chế vi khuẩn làm tổn thương lan rộng.
Thoa gel/kem chuyên dụng chứa Benzocaine hoặc Lidocaine
Các gel gây tê cục bộ giúp giảm đau nhanh chóng, đặc biệt khi vết loét gây khó ngủ.
Bôi gel sucralfate hoặc hyaluronic acid
Tạo lớp màng bảo vệ vết loét qua đêm, thúc đẩy tái tạo niêm mạc.
Uống vitamin B nhóm (đặc biệt B12 – B6)
Bổ sung ngay lập tức giúp hỗ trợ sự phục hồi mô.
Những cách này không “làm biến mất hoàn toàn” trong 1 đêm nhưng giúp giảm tới 60–70% cảm giác đau.
Cách trị nhiệt miệng trong 1 ngày hiệu quả hơn
Trong vòng 24 giờ, các biện pháp dưới đây giúp cải thiện rõ rệt:
Chườm lạnh hoặc ngậm đá
Nhiệt độ thấp giúp co mạch, giảm viêm và giảm cảm giác bỏng rát.
Tránh kích thích vết loét
Tránh ăn đồ chua, cay, nóng; không uống rượu hay dùng đồ uống có ga.
Uống đủ nước và tăng thực phẩm mát
Nước dừa, rau má, trà hoa cúc giúp thanh nhiệt và giảm viêm tự nhiên.
Dùng dung dịch súc miệng không chứa cồn
Các loại có Chlorhexidine có thể rút ngắn thời gian lành vết loét.
Bổ sung kẽm, folate hoặc sắt nếu thiếu
Cải thiện tốc độ tái tạo niêm mạc miệng.
Cách chữa nhiệt miệng lâu dài – khoa học nhất
Để ngăn tái phát, cần tác động vào nguyên nhân gốc:
-
Bổ sung dinh dưỡng cân bằng
Duy trì chế độ ăn giàu rau xanh, trái cây, protein chất lượng, vitamin nhóm B. -
Giảm stress
Thiền, yoga, ngủ đủ giấc giúp giảm nguy cơ bùng phát. -
Bảo vệ niêm mạc miệng
Tránh cắn môi, sử dụng bàn chải lông mềm, kiểm tra khớp cắn hoặc niềng răng nếu cần. -
Điều chỉnh nội tiết và sức đề kháng
Phụ nữ có thể bị tái phát theo chu kỳ; bổ sung vitamin và khoáng chất giúp ổn định. -
Đi khám khi nhiệt miệng kéo dài trên 2 tuần
Đây có thể là dấu hiệu thiếu dinh dưỡng nặng, bệnh lý tự miễn hoặc bệnh tiêu hóa.
Khi nào cần điều trị y tế thay vì tự chữa nhiệt miệng?
Một số trường hợp cần thăm khám sớm:
-
Vết loét lớn hơn 1 cm
-
Đau nhiều khiến khó ăn uống
-
Tái phát 3–4 lần/tháng
-
Kèm sốt, sưng hạch hoặc hơi thở hôi nặng
-
Không lành sau 14 ngày
Bác sĩ có thể kê corticosteroid dạng bôi hoặc uống, dung dịch kháng viêm mạnh hoặc kiểm tra các rối loạn miễn dịch.
Phòng ngừa nhiệt miệng tái phát
Mặc dù nhiệt miệng thường lành trong 7–10 ngày, người dễ tái phát có thể gặp lại từ vài lần mỗi năm. Một số thói quen giúp phòng ngừa hiệu quả:
-
Uống đủ 1,5–2 lít nước mỗi ngày
-
Hạn chế đồ cay nóng, rượu bia, thuốc lá
-
Ưu tiên thực phẩm giàu vitamin B, vitamin C
-
Giữ tinh thần thư giãn
-
Vệ sinh răng miệng tốt nhưng nhẹ nhàng
Những thay đổi nhỏ nhưng mang lại hiệu quả rất lớn trong việc giảm tần suất loét miệng.
Nhiệt miệng tuy không nguy hiểm nhưng gây khó chịu trong sinh hoạt. Việc hiểu rõ nguyên nhân và áp dụng các cách chữa nhiệt miệng phù hợp sẽ giúp giảm đau nhanh và thúc đẩy niêm mạc hồi phục. Những giải pháp như cách hết nhiệt miệng trong 1 đêm hay cách trị nhiệt miệng trong 1 ngày có thể giúp giảm triệu chứng tức thời, nhưng để phòng ngừa lâu dài, bạn cần duy trì chế độ dinh dưỡng đầy đủ, giảm stress và chăm sóc răng miệng đúng cách. Nếu vết loét kéo dài hoặc tái phát nhiều, hãy thăm khám để loại trừ các bệnh lý tiềm ẩn.
Tài liệu tham khảo
-
Mayo Clinic – Canker sores (Aphthous ulcers)
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/canker-sore/symptoms-causes/syc-20370615 -
Cleveland Clinic – Canker Sores: Symptoms & Causes
https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/10945-canker-sores -
National Institutes of Health – Nutritional deficiencies and oral ulcers
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5109737/ -
Journal of Oral Pathology & Medicine – Etiology and management of recurrent aphthous stomatitis
https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/jop.13088